Lan-arrazoiengatik atzerrira joaten zarenean zure prestazioak kudeatzeko aholku praktikoak
14/11/2023
Globalizazioak mundu osoan zehar talentua bilatzera bultzatu ditu enpresak. Jardunbide horrek ekarri duen onura nagusietako bat da lan-aukeren kopurua biderkatu egin dela hobeto prestatutako profesionalentzat. Hala ere, lan ordaindua egiteko atzerrira joatea planteatzeko orduan, galdera eta zalantza ugari sortzen dira, eta atzerriratuak jakin behar du horiek behar bezala erantzuten. Batez ere, kotizaziopeko prestazioa, langabezia-subsidioa edo gizarteratzeko errenta aktiboa (GEA) kobratzen ari bada. Zer egin orduan? Jarraian, Enpresa Zerbitzu Publikoak (SEPE) horri buruz ematen dizkigun erantzun eta gomendioetako batzuk aipatuko ditugu esteka honetan:
• Lan-arrazoiengatik atzerrira joaten naiz urtebete baino gutxiagoz. Langabeziagatiko prestazioa jasotzen ari bazara eta lan, nazioarteko lankidetza edo hobekuntza profesionalagatik atzerrira joaten bazara, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoari jakinarazi behar diozu joan aurretik. Lekualdaketa 12 hilabete baino gutxiagokoa bada, prestazioa eten egiten da; luzeagoa bada, iraungi egiten da. Dinamika antzekoa da RAI kobratzen ari denarentzat. Nolanahi ere, zure lekualdaketaren berri ez ematea zure eskubidea iraungitzea ekarriko du. Bestalde, zure prestazioa Espainiatik irtetean eten bazen eta lanik gabe itzultzen bazara, itzuli eta 15 egun balioduneko epean berriz bueltatzeko eska dezakezu, betiere arrazoiak agiri bidez justifikatzen badituzu.
• Lan-arrazoiengatik atzerrira joaten naiz urtebete edo gehiago. Langabezia-prestazioa jasotzen ari bazara eta lan egiteko, ikasteko edo nazioarteko lankidetzarako urte betez edo gehiagoz atzerrira bazoaz, zure prestazioa iraungi egingo da. Gauza bera gertatzen da Gizarteratzeko Errenta Aktiboaren kasuan. Bestalde, Espainiara lanik gabe itzultzean, ez duzu eskubiderik izango atzerrira joatean eten zen prestazioa berriz jasotzeko. Hala ere, espainiarra bazara eta Europar Batasunekoa edo Europako Esparru Ekonomikokoa ez den herrialde batetik, ez Australiatik, ez Suitzatik, itzultzen bazara, emigratzaile gisa sorospena jasotzeko edo gizarteratzeko errenta aktiboa eskatzeko eskubidea izango zenuke, nondik zatozen kontuan hartu gabe.
• Beste arrazoi batzuengatik lekualdatzen naiz, gehienez 15 egunez. Kotizaziopeko prestazioa, langabezia-sorospena edo gizarteratzeko errenta aktiboa jasotzen baduzu eta edozein arrazoirengatik atzerrira bazoaz, betiere urtean 15 egun baino gehiagoz ez bada, zure prestazioak bere horretan jarraituko du, baldin eta legezko betebeharrak betetzen badituzu. Hala ere, garrantzitsua da Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoari informazioa ematea irten aurretik, eta atzerritik itzuli ondorengo lehen egun baliodunean enplegu-bulegoan aurkeztea.
• Beste arrazoi batzuengatik lekualdatzen naiz, 15 egun baino gehiago eta 90 egun arte. Kotizaziopeko prestazioa, langabezia-sorospena edo gizarteratzeko errenta aktiboa jasotzen ari bazara, eta urte natural baten barruan 90 egunera arte atzerrira bazoaz, zure prestazioak eten egingo dira. Epe hori gainditzen baduzu eta ez bada lana, lotutako ikasketak edo nazioarteko lankidetza bilatzen, zure prestazioak iraungi egingo dira. Hala ere, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoari jakinarazi behar diozu irten eta baimena lortu aurretik.
• Zure lekualdaketa EBra, Europako Esparru Ekonomikora edo Suitzara bada. Espainian langabezia-prestazioak jasotzen ari bazara eta Europar Batasuneko herrialde batean, Europako Esparru Ekonomikoan edo Suitzan lana bilatu nahi baduzu, hiru hilabeterako esportatu ditzakezu prestazio horiek, beste hiru hilabetez luzatzeko aukerarekin. Horretarako, baimena eskatu behar diozu Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoari, U2 agiria eskuratu, helmugako herrialdean enplegu-eskatzaile gisa izena eman, eta ordainketak Espainian bezala jarraituko du. Aldiz, EB/EEEko edo Suitzako herrialde batekoa ez bazara, baina baldintza batzuk betetzen badituzu, zure prestazioak esporta ditzakezu herrialde horietan lana bilatzeko, kasu jakin batzuetan izan ezik. Gainera, xedapen berezi bat dago langabezia-prestazioak Erresuma Batura hiru hilabetez luzatzeko aukerarik gabe esportatzeko, 859/2003 CE Erregelamenduaren arabera.
• Atzerritik itzuli naiz eta, lekualdatu aurretik, ez nintzen prestazioa kobratzen ari. Espainiarra bazara eta azken 6 urteetan Espainian lan egin ez baduzu atzerrira joan aurretik, EB/EEEkoa edo Suitzakoa ez den herrialde batetik itzultzean, eskubidea izan dezakezu itzulitako emigratzaile gisa sorospen bat jasotzeko edo gizarteratzeko errenta aktiboa eskatzeko, zure jatorrizko herrialdeari axola gabe. Bestalde, atzerrira joan aurreko 6 urteetan Espainian lan egin bazenuen eta kotizazio horiengatik langabezia-prestaziorik jaso ez bazenuen, kotizaziopeko langabezia-prestazio bat eska dezakezu joan aurretik 360 egun kotizatuta badituzu, edo sorospen bat, partida hasi aurretik 90 eta 359 kotizazio-egun bitartean bazenituen.